1. Phân loại các tranh chấp trong lao động
Theo Điều 179 Bộ luật Lao động 2019, tranh chấp lao động được phân thành 2 loại: Tranh chấp lao động cá nhân và tranh chấp lao động tập thể, cụ thể như sau:
- Tranh chấp lao động cá nhân là tranh chấp giữa:
+ Người lao động với người sử dụng lao động
+ Người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng
+ Người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.
- Tranh chấp lao động tập thể về quyền hoặc lợi ích giữa một hay nhiều tổ chức đại diện người lao động với:
+ Người sử dụng lao động
+ Một hay nhiều tổ chức của người sử dụng lao động.
2. Các nguyên tắc giải quyết tranh chấp lao động
Theo Điều 180 Bộ luật Lao động 2019 có các nguyên tắc như sau:
- Tôn trọng quyền tự định đoạt thông qua thương lượng của các bên trong suốt quá trình giải quyết tranh chấp lao động.Trong nguyên tắc này nhấn mạnh “quyền tự định đoạt” của các bên thông qua “thương lượng” trong suốt quá trình giải quyết tranh chấp lao động, nhằm mục đích duy trì, ổn định quan hệ lao động.
- Coi trọng giải quyết tranh chấp lao động thông qua hòa giải, trọng tài trên cơ sở tôn trọng quyền và lợi ích của hai bên tranh chấp, tôn trọng lợi ích chung của xã hội, không trái pháp luật.
- Công khai, minh bạch, khách quan, kịp thời, nhanh chóng và đúng pháp luật.
- Bảo đảm sự tham gia của đại diện các bên trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động.
- Việc giải quyết tranh chấp lao động do cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động tiến hành sau khi có yêu cầu của bên tranh chấp hoặc theo đề nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền và được các bên tranh chấp đồng ý.
Như vậy có thể thấy, mục đích của việc giải quyết tranh chấp lao động là giải tỏa những bất đồng trong quan hệ lao động, bảo đảm được quyền và lợi ích chính đáng của mỗi bên tranh chấp, từ đó hướng tới việc xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa và ổn định, và tiến trình giải quyết những tranh chấp lao động đều phải tuân theo nguyên tắc do luật định.
Cơ sở pháp lý: Điều 179, 180 Bộ Luật Lao Động 2019